Giấc ngủ là khoảng thời gian để cơ thể được nghỉ ngơi và phục hồi sau một ngày hoạt động. Tuy nhiên, không ít người gặp tình trạng ngủ hay giật mình dẫn đến mệt mỏi kéo dài, ảnh hưởng đến sức khỏe và hiệu suất làm việc. Vậy nguyên nhân vì sao lại xuất hiện hiện tượng này? Cùng LIÊN Á tìm hiểu các lý do phổ biến và cách khắc phục nhé!
1. Ngủ hay giật mình là gì?
Ngủ hay giật mình là tình trạng bất ngờ co giật nhẹ ở tay, chân hoặc toàn thân khi cơ thể đang chuyển từ trạng thái tỉnh táo sang thư giãn vào giai đoạn đầu của giấc ngủ. Phản xạ này thường xuất hiện khi bạn quá mệt mỏi hoặc ngủ không đúng giờ, khiến nhịp tim và hơi thở giảm nhanh bất thường.
Ngủ giật mình thường xảy ra ở giai đoạn đầu giấc ngủ
Lúc này, hệ thần kinh phản ứng bằng một cú giật, gây nên hiện tượng đang ngủ bị giật mình. Một số người còn kèm theo cảm giác lo lắng, tim đập nhanh hoặc đổ mồ hôi khi ngủ. Nếu tình trạng ngủ hay bị giật mình diễn ra liên tục trong thời gian dài, giấc ngủ sẽ bị gián đoạn, chất lượng nghỉ ngơi giảm sút rõ rệt. Trường hợp này nếu kéo dài cũng có thể liên quan đến stress, thói quen ngủ không lành mạnh hoặc rối loạn lo âu nhẹ.
2. Nguyên nhân dẫn đến ngủ hay bị giật mình
Ngủ sai tư thế
Ngủ sai tư thế như nằm sấp, nằm nghiêng co quắp, hay cơ thể không được nâng đỡ đúng cách có thể khiến các cơ bị tê mỏi, máu lưu thông kém, gây đau cổ – lưng, khó thở và khiến bộ não hiểu nhầm rằng cơ thể đang ở trong tình trạng nguy hiểm. Từ đó, não kích hoạt cơ chế “phản xạ sinh tồn” và tạo ra các cơn giật mình để đánh thức bạn.
Stress, căng thẳng
Stress dễ gây ra tình trạng ngủ giật mình
Khi stress kéo dài, hệ thần kinh giao cảm khó “ngắt kết nối” dù bạn đã đi ngủ. Các xung động thần kinh vẫn hoạt động mạnh, dễ gây ra cơn co cơ nhẹ hoặc giật mình như một phản xạ sinh tồn khi não không được nghỉ ngơi.
Thiếu canxi
Canxi không chỉ quan trọng cho xương mà còn giúp ổn định hoạt động của hệ thần kinh và cơ bắp. Thiếu canxi, cơ thể dễ rơi vào tình trạng giật mình khi ngủ. Bên cạnh đó, thiếu magie và vitamin B12 cũng có thể gây mệt mỏi thần kinh và rối loạn giấc ngủ.
Vận động quá sức
Tập thể dục là thói quen tốt, nhưng nếu bạn vận động quá mạnh gần giờ ngủ, cơ thể có thể bị quá sức khiến lượng acid lactic tích tụ, làm cơ mỏi và dễ co giật khi nghỉ ngơi. Ngoài ra, việc tiêu hao nhiều glycogen cũng có thể gây chuột rút, khiến bạn tỉnh giấc đột ngột giữa đêm.
Thức uống có chất kích thích
Chất kích thích khiến não bộ tỉnh tảo cả đêm
Cà phê, trà đặc, nước tăng lực hoặc rượu bia đều chứa các chất kích thích khiến não bộ duy trì trạng thái tỉnh táo, gây khó ngủ, ngủ chập chờn và tăng nguy cơ đang ngủ bị giật mình giữa đêm. Thậm chí, dù ngưng dùng cà phê trước đó 6 tiếng, cơ thể bạn vẫn có thể bị ảnh hưởng.
Thiếu ngủ kéo dài
Thiếu ngủ làm hệ thần kinh hoạt động kém ổn định và dễ bị kích thích quá mức. Người thường xuyên ngủ không đủ giấc sẽ có nguy cơ cao gặp các cơn giật mình trong khi ngủ, dễ tỉnh giữa đêm và khó quay lại giấc ngủ.
3. Cách khắc phục tình trạng ngủ bị giật mình
Giữ thói quen ngủ đều đặn
Cơ thể con người hoạt động tốt nhất khi có lịch sinh hoạt ổn định. Việc đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày, kể cả cuối tuần, giúp thiết lập đồng hồ sinh học và giảm rối loạn giấc ngủ. Khi ngủ đủ giấc và ngủ sâu, tình trạng giật mình cũng sẽ ít xảy ra hơn.
Thư giãn trước khi ngủ
Đọc sách thư giãn trước khi ngủ
Trước giờ đi ngủ, bạn nên dành ít nhất 30 phút để thư giãn. Tắt các thiết bị điện tử, đọc vài trang sách, nghe nhạc không lời hoặc tắm nước ấm sẽ giúp hệ thần kinh thư giãn và dễ dàng đi vào trạng thái ngủ sâu. Đừng mang công việc, điện thoại hay tin tức tiêu cực lên giường ngủ.
Tránh dùng các chất kích thích
Hạn chế tối đa các loại đồ uống chứa caffeine hoặc cồn sau 6 giờ chiều. Thay vào đó, hãy uống nước ấm hoặc trà thảo mộc giúp dễ ngủ.
Tập thể dục đều đặn
Ngồi thiền sẽ giúp đầu óc thư giãn
Tập thể dục đều đặn mỗi ngày giúp giảm căng thẳng và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Chỉ nên tập luyện nhẹ nhàng như yoga, ngồi thiền, đi bộ nhanh trước 19h để cơ thể có thời gian thư giãn và phục hồi trước khi ngủ.
Ăn uống có chọn lọc
Một chế độ ăn cân bằng giàu canxi, magie, vitamin B12 sẽ hỗ trợ hệ thần kinh ổn định, hạn chế co giật cơ và giảm tình trạng ngủ giật mình. Ưu tiên rau xanh, hạt dinh dưỡng, trái cây, ngũ cốc và giảm đồ ăn nhiều muối, đường hoặc dầu mỡ. Ngoài ra, tránh ăn quá no hoặc bỏ bữa tối vì đều khiến giấc ngủ bị ảnh hưởng.
Phòng ngủ lý tưởng
Nên đầu tư nệm chất lượng cho một giấc ngủ ngon
Lựa chọn nệm có độ đàn hồi vừa phải và nâng đỡ cơ thể tốt để tránh đau mỏi khi ngủ. Nếu ánh sáng hoặc tiếng ồn từ bên ngoài khiến bạn khó ngủ sâu, hãy dùng rèm cản sáng hoặc tường cách âm để tạo môi trường dễ chịu hơn.
Thư giãn tinh thần
Hãy dành thời gian buổi tối để "gỡ rối" tâm trí. Thiền, hít thở sâu, viết nhật ký hoặc đơn giản là ngồi yên tĩnh vài phút sẽ giúp bạn giải tỏa những suy nghĩ nặng đầu và chuẩn bị cho một giấc ngủ bình yên hơn.
Hiện tượng ngủ hay giật mình tưởng chừng là chuyện nhỏ, nhưng nếu xảy ra thường xuyên sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và tinh thần. LIÊN Á hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân và tìm ra cách cải thiện chất lượng giấc ngủ của mình. Hãy chăm sóc giấc ngủ tốt hơn, vì một cuộc sống khỏe mạnh và trọn vẹn mỗi ngày!
Quà tặng hấp dẫn 
