Giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ sơ sinh, tuy nhiên không phải bé nào cũng dễ ngủ và ngủ sâu ngay từ những tháng đầu đời. Bên cạnh việc xây dựng thói quen sinh hoạt khoa học, massage đúng cách là một phương pháp đơn giản giúp bé thư giãn, giảm quấy khóc và dễ đi vào giấc ngủ hơn. Trong bài viết này, LIÊN Á sẽ hướng dẫn ba mẹ cách massage cho trẻ sơ sinh đúng cách, nhẹ nhàng và an toàn.
Nội dung bài viết
1. Massage cho trẻ sơ sinh có lợi gì?
Mát xa cho bé sơ sinh giúp bé ngủ ngon
Massage không chỉ là những động tác vuốt ve nhẹ nhàng, mà còn là một phương pháp chăm sóc giúp trẻ sơ sinh phát triển tốt hơn cả về thể chất lẫn cảm xúc.
- Giúp bé thư giãn và ngủ ngon hơn: Khi được massage đúng cách, bé thường dễ ngủ hơn, ngủ sâu và ít giật mình, từ đó giúp bé phục hồi năng lượng tốt hơn.
- Kích thích giác quan phá triển: Để bé cảm nhận rõ ràng hơn các tiếp xúc trên da, từ đó hỗ trợ phát triển xúc giác - giác quan đầu tiên hình thành. Việc này góp phần thúc đẩy sự phát triển của hệ thần kinh và khả năng phản ứng của bé trong giai đoạn đầu đời.
- Hỗ trợ hệ tiêu hóa, giảm đầy hơi khó chịu: Các động tác xoa bụng nhẹ nhàng theo đúng chiều giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa, giúp bé giảm tình trạng chướng bụng, khó tiêu và quấy khóc, đặc biệt là vào buổi tối.
- Tăng cường tuần hoàn máu: Massage giúp máu lưu thông tốt hơn đến các bộ phận trên cơ thể, từ đó hỗ trợ sự phát triển của cơ bắp và các cơ quan. Bé được massage thường xuyên cũng có xu hướng vận động linh hoạt và khỏe mạnh hơn.
- Giúp bé cảm thấy được yêu thương: Sự tiếp xúc da kề da cùng giọng nói nhẹ nhàng của cha mẹ mang lại cho bé cảm giác được che chở. Điều này giúp bé bớt căng thẳng, giảm quấy khóc và hình thành cảm giác an toàn trong những tháng đầu đời.
- Tăng sự gắn kết giữa cha mẹ và bé: Massage là khoảng thời gian để cha mẹ tập trung hoàn toàn vào con, quan sát từng biểu hiện nhỏ của bé. Qua đó, cha mẹ hiểu con hơn và tạo dựng sự kết nối cảm xúc bền chặt ngay từ sớm.
2. Khi nào nên massage cho bé sơ sinh?
Hiện chưa có quy định chính xác về độ tuổi nên bắt đầu massage cho trẻ sơ sinh. Tuy vậy, nhiều chuyên gia cho rằng bé từ khoảng 4 tuần tuổi đã có thể làm quen với việc xoa bóp nhẹ nhàng. Ở giai đoạn này, rốn của bé thường đã lành hẳn, làn da cũng ổn định hơn và khả năng thích nghi với các tác động bên ngoài tốt hơn so với lúc mới chào đời.
Chỉ nên massage cho bé sơ sinh trên 4 tuần tuổi
Massage sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất khi bé ở trạng thái thoải mái, tỉnh táo và không quấy khóc. Cha mẹ có thể lựa chọn massage vào buổi sáng để giúp bé khởi động ngày mới, sau khi tắm hoặc vào cuối ngày để bé dễ thư giãn và ngủ sâu hơn. Sau khi massage cho bé, nên chờ một khoảng ngắn để cơ thể bé hoàn toàn thư giãn rồi mới tiếp tục cho bú.
>>> Có thể bạn quan tâm: Ba mẹ nên cho trẻ sơ sinh nằm gì cho mát lưng vào ngày hè?
3. Cách massage cho trẻ sơ sinh
3.1 Massage đầu và mặt
Mẹ dùng đầu ngón tay trỏ đặt ở giữa trán bé, nhẹ nhàng vuốt sang hai bên theo đường cong khuôn mặt rồi di chuyển dần xuống cằm. Từ cằm, xoa nhẹ vùng má bằng chuyển động tròn nhỏ. Tiếp theo, mẹ có thể massage vùng lông mày theo hướng từ trong ra ngoài và vuốt nhẹ dọc sống mũi để giúp kích thích tuyến lệ, hạn chế ghèn mắt.
Massage đầu và mặt của trẻ sơ sinh
Sau khi massage mặt, mẹ chuyển sang da đầu bằng cách dùng các đầu ngón tay xoa nhẹ như động tác gội đầu. Các thao tác cần chậm rãi, không ấn mạnh vì hộp sọ của trẻ còn rất mềm. Kết thúc bằng động tác vuốt nhẹ trán từ giữa ra hai bên và xoa nhẹ vành tai để giúp bé thư giãn hoàn toàn.
3.2 Massage chân
Mẹ nhỏ vài giọt dầu massage vào lòng bàn tay, xoa nhẹ để làm ấm rồi bắt đầu từ bàn chân của bé. Dùng ngón tay cái vuốt nhẹ từ gót chân hướng lên các ngón, kết hợp lòng bàn tay xoa nhẹ mặt dưới và mặt trên bàn chân. Tiếp theo, xoay tròn ngón tay cái nhẹ nhàng ở gan bàn chân và di chuyển dần đến từng ngón. Mỗi ngón chân được massage nhẹ từ gốc đến đầu ngón nhằm giúp bé thư giãn và kích thích các điểm cảm giác.
Massage chân của trẻ sơ sinh
Sau đó, mẹ nâng nhẹ chân bé, vuốt từ cổ chân lên đến đùi bằng động tác chậm rãi và đều tay. Khi bé thoải mái, mẹ có thể massage cả hai chân cùng lúc. Kết thúc bằng cách đặt hai tay ôm nhẹ phần đùi và vuốt theo hướng từ bàn chân lên trên để giúp máu lưu thông tốt hơn.
3.3 Massage tay
Bắt đầu bằng cách nắm nhẹ bàn tay bé, xoa tròn lòng bàn tay theo chuyển động chậm. Tiếp tục vuốt nhẹ từng ngón tay từ gốc đến đầu ngón. Sau đó, lật bàn tay bé lại và dùng các động tác vuốt thẳng để massage mu bàn tay hướng về cổ tay. Mẹ có thể xoa nhẹ cổ tay theo vòng tròn như đeo vòng để bé cảm thấy dễ chịu hơn.
Massage tay của trẻ sơ sinh
Cuối cùng, di chuyển tay massage dần lên cẳng tay và bắp tay, kết hợp động tác xoay nhẹ và vuốt đều như vắt khăn. Toàn bộ quá trình nên diễn ra nhẹ nhàng, quan sát phản ứng của bé để điều chỉnh lực tay phù hợp.
3.4 Massage ngực
Mẹ đặt hai tay lên vai bé và nhẹ nhàng vuốt song song từ vai xuống vùng ngực, sau đó đưa tay trở lại vị trí ban đầu. Lặp lại động tác với nhịp điệu chậm rãi, đều tay để bé cảm thấy dễ chịu. Tiếp theo, đặt lòng bàn tay ở trung tâm ngực bé rồi nhẹ nhàng xoa ra hai bên theo hướng từ trong ra ngoài.
Massage ngực của trẻ sơ sinh
Sau đó, mẹ có thể thực hiện các động tác vuốt cong bắt đầu từ phía dưới xương ức, di chuyển ngang qua lồng ngực theo đường cong mềm mại tạo thành hình dáng giống trái tim.
3.5 Massage lưng
Mẹ nhẹ nhàng xoay người bé sang tư thế nằm sấp, hai tay bé đặt về phía trước để cơ thể được thả lỏng. Dùng đầu ngón tay đặt lên phần lưng trên của bé và thực hiện các động tác xoa tròn chậm rãi theo chiều kim đồng hồ, di chuyển dần xuống vùng mông.
Massage lưng của trẻ sơ sinh
Tiếp theo, mẹ đặt ngón trỏ và ngón giữa ở hai bên rãnh cột sống, bắt đầu từ phần lưng trên rồi vuốt nhẹ xuống dưới. Lặp lại động tác vài lần với lực rất nhẹ. Lưu ý không đặt tay trực tiếp lên cột sống mà chỉ massage hai bên để đảm bảo an toàn giúp bé cảm thấy dễ chịu và thư giãn hơn.
3.6 Massage bụng
Mẹ bắt đầu đặt lòng bàn tay ngay dưới lồng ngực của bé, sau đó thực hiện các động tác xoa tròn chậm rãi theo chiều kim đồng hồ, di chuyển đều khắp vùng bụng.
Massage bụng của trẻ sơ sinh
Trong suốt quá trình massage, tay mẹ chỉ lướt nhẹ trên da, không tạo lực ép và tránh tiếp xúc trực tiếp với phần rốn còn nhạy cảm, đặc biệt với những bé mới rụng rốn.
4. Lưu ý khi massage cho trẻ sơ sinh
- Chọn thời điểm bé thoải mái: Nên massage khi bé đang vui vẻ, không buồn ngủ hay quấy khóc. Tránh massage lúc bé vừa ăn no hoặc đang đói để không làm bé khó chịu.
- Giữ lực tay thật nhẹ nhàng: Da và cơ thể trẻ sơ sinh còn rất non nớt, vì vậy các động tác chỉ nên nhẹ, chậm và đều tay. Không ấn mạnh hay thực hiện động tác quá nhanh.
- Dùng dầu massage an toàn cho trẻ: Chỉ dùng các loại dầu chuyên dụng dành cho trẻ sơ sinh, không mùi hoặc ít mùi, không chứa chất gây kích ứng. Trước khi massage, nên thử một lượng nhỏ để kiểm tra phản ứng da của bé.
- Luôn quan sát phản ứng của bé: Trong quá trình massage, nếu bé tỏ ra khó chịu, quấy khóc hoặc co người lại, cha mẹ nên dừng ngay. Massage chỉ hiệu quả khi bé cảm thấy thoải mái và thích thú.
- Tránh massage khi bé không khỏe: Không massage khi bé đang sốt, mệt, bị bệnh, có tổn thương da hoặc vùng rốn chưa lành hẳn. Khi có bất thường, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước.
- Vệ sinh tay sạch sẽ: Tay người massage cần được rửa sạch và làm ấm để tránh làm bé lạnh hoặc nhiễm khuẩn. Móng tay nên cắt ngắn để không làm trầy xước da bé.
- Duy trì massage đều đặn: Massage mỗi ngày với thời gian vừa phải sẽ giúp bé quen dần và phát huy hiệu quả tốt hơn. Không cần kéo dài quá lâu, chỉ vài phút mỗi lần là đủ.
Cách massage cho trẻ sơ sinh không chỉ giúp bé ngủ ngon hơn, mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển toàn diện về thể chất và cảm xúc của con. LIÊN Á hy vọng những thông tin trên sẽ giúp các bậc cha mẹ có thêm kiến thức và kỹ năng để chăm sóc bé yêu của mình một cách tốt nhất.
