Màu chàm gắn liền với bản sắc văn hoá của nhiều cộng đồng dân tộc thiểu số như Dao, Tày, Mông, Nùng... tại vùng núi khu vực phía Bắc Việt Nam. Nhưng bạn có hiểu rõ màu chàm là gì không? Được tạo nên như thế nào và có ý nghĩa gì trong đời sống? Cùng LIÊN Á tìm hiểu sâu hơn qua những chia sẻ sau nhé!
1. Tổng quan về màu chàm
Màu chàm khó phân biệt được với màu xanh
Màu chàm là một sắc độ ánh sáng có bước sóng từ 440 đến 420 nm, nằm xen giữa màu xanh lam và tím trong dải quang phổ. Tên gọi của nó xuất phát từ chất nhuộm tự nhiên tanin, được chiết xuất từ lá hoặc vỏ cây chàm. Do sự tương đồng gần như đồng nhất với màu xanh dương, màu chàm thường khiến nhiều người khó phân biệt một cách rõ ràng.
2. Nguồn gốc của màu chàm
Màu chàm đã xuất hiện từ hơn 4.000 năm trước, khi người ta bắt đầu khai thác sắc tố từ các loài cây thuộc họ Indigofera tinctoria và Isatis tinctoria. Người dân đã sớm biết cách chiết xuất cũng như nhuộm vải bằng màu chàm, đưa nó vào ứng dụng trong trang phục và sinh hoạt hàng ngày.
Màu chàm phổ biến khắp Châu Âu ở thế kỷ 19
Đến thế kỷ 16, nhờ chuyến hành trình đến Ấn Độ của nhà thám hiểm Vasco da Gama, màu indigo từ cây chàm đã được mang về châu Âu và nhanh chóng trở nên phổ biến trên khắp châu Âu rồi lan rộng sang châu Mỹ. Năm 1850, Levi Strauss - một thợ may ở San Francisco, đã thiết kế chiếc quần lao động đầu tiên từ chất liệu denim nhuộm chàm. Từ đó, màu chàm ngày được nhiều người biết đến hơn.
3. Có bao nhiêu tông màu chàm?
Màu xanh với đa dạng các sắc độ
Các sắc độ phổ biến của màu chàm:
- Chàm thiên tím: Là gam màu chàm nghiêng về tím tạo cảm giác trầm mặc, sâu lắng và bí ẩn.
- Chàm thiên xanh: Là sắc chàm pha nhiều xanh lam dịu nhẹ phù hợp cho phòng ngủ, góc đọc sách hoặc không gian cần sự cân bằng tinh thần.
- Chàm gần với navy: Sắc độ chàm đậm rõ nét tạo cảm giác vững chãi, điềm tĩnh và chuyên nghiệp.
4. Ý nghĩa của màu chàm
4.1 Tình yêu
Tình yêu màu chàm sâu lắng trưởng thành
Màu chàm gợi lên vẻ đẹp trầm lắng và huyền bí, là biểu tượng cho một tình yêu sâu đậm. Nó có thể là mối tình trưởng thành, từng trải hoặc cũng có thể là sự gắn bó tương thông, vượt qua những cảm xúc thông thường.
4.2 Phong thủy
Chàm là màu hợp mệnh Thủy và mệnh Mộc theo phong thủy ngũ hành tương sinh. Với người mệnh Thủy, màu chàm như một phần trong bản mệnh giúp tăng thêm sự vững vàng trong nội tâm, hỗ trợ ổn định tinh thần và tăng khả năng tập trung. Đối với mệnh Mộc, màu chàm lại đóng vai trò nuôi dưỡng và hỗ trợ vì Thủy sinh Mộc.
Màu chàm khắc với người mệnh Hỏa
Khi thiết kế nhà ở với sắc chàm, người mệnh Mộc thường cảm thấy tinh thần nhẹ nhõm hơn và dễ lên ý tưởng mới.Còn với những người mang mệnh Hỏa hay Kim thì không nên chọn màu chàm. Tuy nhiên, nếu biết cách phối màu hợp lý sắc chàm vẫn có thể giúp cân bằng tổng thể mà không gây xung khắc.
4.3 Văn hóa
Tại Việt Nam, màu chàm được coi là một phần văn hóa của nhiều dân tộc thiểu số, đặc biệt là người Hà Nhì, Nùng ở miền núi phía Bắc. Màu chàm là biểu tượng của sự nhẫn nại, đức hy sinh và sự mạnh mẽ ở người phụ nữ dân tộc. Hơn hết, nghề nhuộm chàm truyền thống nơi đây vẫn được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Kỹ thuật nhuộm màu chàm truyền thống ở Nhật Bản được thực hiện bằng cách sử dụng men vi sinh tự nhiên từ tro gỗ, trấu và cám gạo.
Người Nhật ưa chuộng gam màu chàm
Người Nhật còn tin rằng vải nhuộm chàm có khả năng kháng khuẩn, đó là lý do màu này thường thấy trong võ phục hay trang phục bảo hộ. Ở Ấn Độ, thuốc nhuộm màu chàm từng là một sản phẩm xuất khẩu quan trọng dưới thời thuộc địa Anh. Tại các vùng như Rajasthan, kỹ thuật in vải chàm với hoa văn thủ công vẫn được gìn giữ và phát triển. Những sản phẩm thủ công mang sắc chàm nơi đây vẫn giữ nguyên sức hút và được ưa chuộng trên khắp thế giới.
5. Ứng dụng của màu chàm trong cuộc sống
5.1 Thiết kế nội thất
Mẫu sofa màu chàm làm sáng căn phòng khách
Màu chàm thường được dùng cho tường, ghế sofa, rèm cửa hoặc các chi tiết trang trí để mang lại sự tinh tế và hiện đại. Ngoài ra, chàm cũng dễ phối hợp với các tông màu trung tính như trắng, kem, xám, giúp cân bằng ánh sáng và tạo nên tổng thể hài hòa cho không gian.
5.2 Thời trang
Màu chàm thường xuất hiện trong các bộ sưu tập cao cấp của nhiều nhà thiết kế danh tiếng. Sắc chàm mang một vẻ đẹp trang nhã, rất phù hợp với những ai theo đuổi phong cách thanh lịch và tinh tế.
Màu chàm thường nhuộm chung với chất liệu denim
Đặc biệt, màu chàm thường được nhuộm với chất liệu denim để làm ra quần jeans. Bên cạnh đó, màu chàm được ưa chuộng còn nhờ khả năng làm sáng làn da và che đi những khuyết điểm cơ thể nhờ thuộc tông lạnh nhẹ nhàng.
LIÊN Á mong rằng qua những chia sẻ trên, bạn đã hiểu rõ hơn về màu chàm và ý nghĩa của nó trong đời sống hằng ngày. Chúc bạn tìm được cảm hứng để áp dụng sắc màu đặc biệt này vào không gian sống của mình một cách hài hòa và ấn tượng.