Sự ra đời của vải acrylic như giải pháp cứu cánh thay thế cho các loại vải đắt đỏ như len lông cừu hay tơ lụa cao cấp. Vậy ưu nhược điểm của vải acrylic là gì và tính ứng dụng thực tế ra sao? Các bạn hãy cùng LIÊN Á tìm đáp án cho các câu hỏi trên qua bài viết bên dưới nhé!
1. Vải acrylic là gì?
Vải acrylic hay len nhân tạo là loại vải sợi tổng hợp có nguồn gốc từ hóa chất acrylonitrile - một loại hợp chất dầu mỏ. Sợi acrylic có thể dệt thành vải hoặc pha trộn với các loại sợi khác để tạo ra nhiều chất liệu khác nhau.
Vải acrylic là len nhân tạo
Acrylic thực chất là một loại nhựa đã qua xử lý để có khả năng nhuộm màu tốt. Quy trình sản xuất vải này tương tự với các loại sợi tổng hợp khác như vải nylon hay polyester.
2. Nguồn gốc của vải acrylic
Sợi acrylic lần đầu tiên được phát hiện vào năm 1941 trong phòng thí nghiệm của Dupont, khi một nhà khoa học đang cố gắng cải tiến sợi rayon. Tuy nhiên trong giai đoạn đầu, quá trình nhuộm màu và kéo sợi gặp nhiều khó khăn khiến việc ứng dụng sợi acrylic bị chậm lại, nhất là khi sợi nylon và polyester đang phát triển mạnh.
Sợi acrylic lần đầu xuất hiện ở năm 1941
Phải đến những năm 1950 khi các rào cản kỹ thuật được giải quyết, Dupont mới có thể sản xuất các sản phẩm như áo len từ sợi acrylic. Đến thập niên 1970, loại vải này gặp làn sóng phản đối do lo ngại về thành phần hóa học độc hại tác động xấu môi trường khiến sản lượng giảm mạnh. Ngày nay, phần lớn sợi acrylic được sản xuất ở các nước như Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Mexico và một số khu vực Nam Mỹ.
3. Các loại vải acrylic
- Acrylic (nguyên bản): Được làm từ ít nhất 85% sợi acrylonitrile với chất vải nhẹ và mềm, giữ nhiệt tốt nên thường được dùng thay thế len.
- Modacrylic: Sợi acrylic pha với sợi polymer để tăng độ bền cùng khả năng chống cháy. Chất vải mềm ít nhăn, thường được dùng trong may mặc và đồ bảo hộ.
- Nitrile (Nytril): Có thành phần chính là vinylidene clorua, do khó nhuộm và ít co giãn nên hiện nay không còn được ưa chuộng.
- Lastrile: Có độ đàn hồi cao nhờ cấu trúc từ acrylonitrile và diene, phù hợp cho những sản phẩm cần co giãn như đồ thể thao hoặc đồ bó sát.
4. Quy trình sản xuất acrylic
Sản xuất acrylic bằng máy nhanh chóng
Quy trình sản xuất vải acrylic gồm ba bước chính:
Bước 1: Tạo sợi acrylic
- Quá trình bắt đầu với việc tạo ra polymer thông qua phản ứng trùng hợp gốc tự do. Hỗn hợp polymer được hòa tan trong dung môi mạnh như DMF hoặc NaSCN để tạo thành gel. Gel sau đó được ép qua máy quay sợi có nhiều lỗ để tạo thành các sợi nhỏ, sau đó làm bay hơi dung môi trong dòng khí nóng hoặc đông tụ trong dung dịch (tùy theo phương pháp kéo sợi khô hay ướt).
Bước 2: Kéo sợi
- Các sợi mới tạo ra sẽ được rửa sạch, kéo giãn và định hình thành những sợi dài, mảnh để thuận tiện cho quá trình dệt.
Bước 3: Dệt và hoàn thiện vải
- Sợi acrylic sau khi kéo được cuộn lại và đưa đến công đoạn dệt để tạo thành vải. Thành phẩm sau đó sẽ được nhuộm màu và xử lý thêm bằng các chất chống cháy, để đảm bảo an toàn cũng như tăng tính ứng dụng cho sản phẩm cuối cùng.
5. Ưu và nhược điểm của vải acrylic
Ưu điểm |
Nhược điểm |
Vải nhẹ và có khả năng giữ nhiệt tốt, thích hợp dùng vào mùa lạnh. |
Vì thành phần là nhựa tổng hợp nên dễ bắt lửa và cháy nhanh. |
Không dễ nhăn và có thể phục hồi hình dạng sau khi bị gấp. |
Dễ gây tĩnh điện khi mặc, đặc biệt vào mùa lạnh. |
Bền màu theo thời gian với màu sắc tươi sáng |
Vải dễ bị xù sau thời gian sử dụng. |
Có khả năng chống nắng và chịu nhiệt khá tốt so với các loại sợi tổng hợp. |
Không thấm hút mồ hôi tốt, dễ gây nóng và khó chịu khi mặc vào mùa hè. |
Phù hợp với nhiều người tiêu dùng vì có giá thành rẻ. |
Là sợi tổng hợp khó phân hủy, quá trình sản xuất gây ô nhiễm. |
Không dễ bám bẩn và giặt sạch nhanh chóng. |
Dễ giãn, mất form sau nhiều lần giặt, đặc biệt là giặt máy. |
6. Ứng dụng vải acrylic
6.1 Thời trang
Vải acrylic thường được dùng làm áo len ấm
Vải acrylic được dùng để sản xuất áo len, khăn choàng, mũ len, găng tay và nhiều loại trang phục mùa lạnh khác. Với bề ngoài mềm mại tương tự như len tự nhiên, acrylic còn được dùng để tạo nên các thiết kế thời trang vừa tiện dụng vừa tiết kiệm chi phí.
6.2 Nội thất
Bên cạnh lĩnh vực thời trang, nhờ có độ bền cao mà vải acrylic còn được ứng dụng trong nội thất như may thảm trải sàn, bọc ghế sofa·và nhiều đồ trang trí khác, giúp không gian sống trở nên tiện nghi hơn.
Thảm trải sàn ấm áp bằng chất liệu vải acrylic
Mặc dù vải acrylic chưa thực sự thân thiện với môi trường, nhưng nhờ những đặc tính nổi bật nên vẫn được sử dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực. LIÊN Á hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về vải acrylic và có có thể lựa chọn, sử dụng chất liệu này một cách phù hợp và hiệu quả nhất.